Có bao giờ bạn viết một đoạn status thật dài, ấn nút đăng, rồi sau đó lại xóa? Hoặc gửi một bài thơ, một tản văn đến một tạp chí mà bạn chưa từng gặp ai trong đó – rồi ngồi chờ một phản hồi xa lạ từ một người chưa từng biết bạn là ai?
Nếu có, có lẽ bạn cũng đã từng viết cho người lạ.
Viết là hành trình đơn độc – nhưng không cô đơn
Viết, tự bản chất, là một hành vi nội tâm. Ta đối thoại với chính mình trong yên lặng, đào sâu cảm xúc, nhớ lại ký ức, hoặc tưởng tượng ra những điều chưa từng tồn tại. Nhưng kỳ lạ thay, dù bắt đầu từ cái tôi riêng tư nhất, viết luôn tìm một người đọc.
Người đọc ấy có thể là bạn thân, là cộng đồng, là độc giả xa lạ nào đó vô tình bắt gặp vài dòng trên blog, mạng xã hội, hoặc thậm chí là một người không bao giờ phản hồi – chỉ im lặng đọc và đi.
Và đôi khi, chính những người xa lạ đó lại hiểu ta rõ nhất. Họ không cần biết ta là ai, họ chỉ đọc câu chữ, và nếu chạm được vào một điều gì trong lòng họ, thì họ sẽ giữ lại. Như một lời thầm thì trong đêm.
Viết cho người lạ – nghĩa là viết thành thật
Viết cho người thân, đôi khi ta bị ràng buộc bởi sự ngại ngần, bởi hình ảnh mà ta muốn giữ. Nhưng khi viết cho người lạ – những người không có kỳ vọng nào về ta – ta được phép trung thực đến tận cùng. Ta không cần cố tỏ ra ổn, không cần phải sâu sắc, không cần ngôn ngữ trau chuốt hay hình ảnh đẹp đẽ.
Ta có thể yếu đuối, giận dữ, rối rắm – và chính trong sự “không kiểm soát” ấy, ta viết thật hơn bao giờ hết. Và khi viết thật, ta thấy mình rõ hơn.
Viết cho người lạ, hóa ra lại là viết cho chính mình.
Gặp lại mình qua phản hồi im lặng
Không phải ai viết cũng được hồi âm. Có khi bài viết chỉ có vài lượt đọc, không ai bấm like, không ai comment. Nhưng kỳ lạ là, cảm giác đã gửi đi một phần tâm hồn mình vào thế giới vẫn khiến ta nhẹ nhõm.
Đôi khi, một tin nhắn sau nhiều tháng: “Mình từng đọc bài của bạn, nó đã giúp mình vượt qua một giai đoạn khó khăn” – là đủ để biết: chữ nghĩa đã không vô ích. Người lạ ấy, dù không biết mặt, đã đồng hành với ta – không cần lời hứa, không cần tên gọi.
Viết – để đi qua nỗi cô đơn
Giữa thế giới ồn ào, viết là một hành vi chậm rãi. Giữa vô vàn những đoạn clip 30 giây, viết là một cách lắng nghe. Và giữa sự lạc lõng thường trực của người trẻ hiện đại, viết chính là cầu nối mong manh nhưng bền bỉ giữa tâm hồn này với tâm hồn khác.
Khi viết, ta không còn hoàn toàn cô đơn. Vì người lạ ngoài kia đang cần những câu chữ như ta cần hơi thở.
Tạm kết
Không phải ai cũng là nhà văn. Nhưng bất kỳ ai, khi cầm bút (hay gõ phím), đều đang tìm một điều gì đó – sự đồng cảm, sự hiểu, hay đơn giản là sự tồn tại.
Viết cho người lạ, chính là cách ta gửi một phần mình ra thế giới. Và rất có thể, trong ánh nhìn không tên ấy, ta sẽ gặp lại chính mình – nguyên vẹn, dịu dàng, chân thật.